Επιστήμη | Αλλάξαμε την ώρα. Αλλά γιατί;

Ο επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, κ. Διονύσης Σιμόπουλος γυρίζει το ρολόι για λίγο πίσω απαντώντας στα ερωτήματά μας.

«Ο θεσμός της θερινής ώρας καθιερώθηκε στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του 1970 όταν τα οξυμένα ενεργειακά προβλήματα μας ανάγκασαν να βρούμε τρόπους εξοικονόμησης της ενέργειας. Σύμφωνα με αυτόν, την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου προσθέτουμε μία πλασματική ώρα στις κανονικές ώρες κάθε ωριαίας ατράκτου την οποία αφαιρούμε και πάλι την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου. Έτσι, όταν έχουμε θερινή ώρα ο Ήλιος δύει μία ώρα αργότερα - σύμφωνα με τα διορθωμένα ρολόγια μας - οπότε ελαττώνεται και ο χρόνος που περνάει ανάμεσα στη δύση του Ήλιου και στην ώρα που πάμε για ύπνο. Αυτό σημαίνει ότι καταναλώνουμε λιγότερο ηλεκτρικό ρεύμα για τις διάφορες δραστηριότητές μας απ’ ότι αν δεν αλλάζαμε την ώρα» μας λέει ο κ. Σιμόπουλος.

«Το ίδιο συμβαίνει και το πρωί - σε μικρότερο βαθμό βέβαια - αφού ακόμη και με την προσθήκη της

μίας ώρας η ανατολή του Ήλιου συμβαίνει τους θερινούς μήνες όλο και πιο νωρίς οπότε και το πρωινό εγερτήριο έρχεται, έτσι κι αλλιώς, μετά την ανατολή του Ήλιου. Από την άλλη πλευρά, κατά τους χειμερινούς μήνες δεν υπάρχει καμία διαφορά στην κατανάλωση του ηλεκτρικού γιατί απλούστατα ο Ήλιος δύει πολύ νωρίτερα και ανατέλλει πολύ αργότερα, οπότε δεν έχουμε καμία εξοικονόμηση ενέργειας με την πλασματική προσθήκη της μίας ώρας στα ρολόγια μας».

Μελέτες έχουν δείξει ότι στη διάρκεια της περιόδου εφαρμογής της θερινής ώρας, οι θάνατοι των πεζών από αυτοκινητικά δυστυχήματα ελαττώνονται κατά περίπου τέσσερις φορές. «Παρατηρείται λοιπόν, ότι πέρα από την εξοικονόμηση ενέργειας από την ιδέα της αλλαγής της ώρας,  που για πρώτη φορά είχε εισηγηθεί ο Βενιαμίν Φραγκλίνος το 1784, υπάρχουν και άλλα κοινωνικά οφέλη».

Σύμφωνα με τον κ. Σιμόπουλο, στη Βρετανία την πρώτη σοβαρή εισήγηση για την θεσμοθέτηση της θερινής ώρας είχε κάνει ο λονδρέζος κατασκευαστής κτιρίων Γουίλιαμ Γουίλετ, το 1907 που οδήγησε το βρετανικό κοινοβούλιο να συζητήσει την εφαρμογή της πρότασης του το 1909.

Η θερινή ώρα εφαρμόστηκε τελικά στη Βρετανία το 1916, έναν χρόνο μετά τον θάνατο του Γουίλετ. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η αλλαγή της ώρας εφαρμόστηκε με την προσθήκη δύο ωρών το καλοκαίρι και μίας ώρας τον χειμώνα με αποτέλεσμα την μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας.

«Όλα αυτά όμως σημαίνουν ότι την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου, η ημέρα δεν θα έχει διάρκεια 24 ωρών αλλά μόνο 23 ώρες, αν και την ώρα που θα “χάσουμε” αύριο θα την προσθέσουμε την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου οπότε η ημέρα εκείνη θα έχει διάρκεια 25 ωρών» εξηγεί ο κ. Σιμόπουλος.

Πηγή: Συνέντευξη στην κα. Ειρήνη Βενιού, το Βήμα, 27.03.2015